De tijd dat oudere werknemers vooral werden gezien als een last voor bedrijven, ligt wat mij betreft achter ons. Als we kijken naar de demografische cijfers, wordt één ding duidelijk: de Nederlandse arbeidsmarkt vergrijst in een rap tempo. In veel provincies zijn er inmiddels meer sterfgevallen dan geboorten en groeit het aandeel 65-plussers jaar na jaar. En nee, er komt geen “babyboom” om deze trend te keren.
De krappe arbeidsmarkt vraagt om nieuwe strategieën. Bedrijven die uitsluitend leunen op jong talent, missen een enorme kans. Oudere medewerkers brengen niet alleen jaren aan ervaring en loyaliteit mee, maar ook stabiliteit en een schat aan kennis die met geen enkele opleiding is te verkrijgen. En dat is nu precies wat veel organisaties vandaag hard nodig hebben.
De kracht van ervaren medewerkers
Hoe vaak hoor je niet dat bedrijven zeggen dat ze willen “innoveren” en “wendbaar” willen zijn? Maar echt wendbaar zijn betekent dat je kunt bouwen op een team dat niet alleen snel is, maar ook de diepte van ervaring heeft om echt doordachte beslissingen te nemen. In Nederland hebben we de neiging om vooral de nieuwe generaties aan te trekken. Jong, fris, energiek. Maar ik durf te stellen: de kracht van organisaties zit juist in het combineren van deze jongere en oudere krachten. Een mooi voorbeeld is het concept van tweerichtings, wederzijds mentorschap, Het breidt de voordelen van traditionele, eenrichtingsmentorschapsrelaties uit, omdat inzichten en tips in beide richtingen kunnen worden gedeeld. De kansen voor senior medewerkers om bewustwording te krijgen van junior medewerkers in “reverse mentoring” kunnen ook krachtige ervaringsgerichte leermomenten bieden voor de oudere collega — en dat met een laag risico op gêne.
Er zijn landen die de waarde van hun oudere werknemers al ruimschoots hebben omarmd. Daar worden medewerkers steeds meer na hun pensioenleeftijd aangemoedigd om door te werken. Sterker nog: oudere medewerkers worden bewust geworven om de diversiteit in teams waardevol aan te vullen. En waarom ook niet? Uit onderzoek* blijkt dat een multigenerationele werkvloer innovatie en productiviteit stimuleert. Sterker nog, teams waarin verschillende generaties samenwerken, blijken succesvoller te zijn.
Vergrijzing als kans, niet als probleem
Vaak wordt vergrijzing gezien als een probleem, maar ik zie het als een kans. Een hardnekkig misverstand over oudere medewerkers is dat ze “trager” of vaker ziek zouden zijn. Maar laten we eerlijk zijn: het beeld van de “langzame, altijd zieke oudere” is zo achterhaald als de faxmachine.
Natuurlijk hebben oudere medewerkers soms andere behoeften, maar dat betekent niet dat ze minder productief zijn. Stel je eens voor dat we als organisaties niet zozeer focussen op het constant vervangen van personeel, maar juist investeren in het behoud van de mensen die al waardevol voor ons zijn geweest.
Inclusieve werkplekken bouwen – voor alle leeftijden
Het behouden van oudere medewerkers is niet alleen een kwestie van werken aan een duurzame arbeidsmarkt, maar ook aan een diverse en inclusieve werkcultuur. En ja, dat betekent investeren. Maar laten we niet vergeten dat kleine aanpassingen vaak al voldoende zijn om medewerkers gelukkiger, gezonder en productiever te maken.
Ik geloof sterk in het idee van wederzijds mentorschap. Oudere en jongere medewerkers kunnen ontzettend veel van elkaar leren. Door in te zetten op een cultuur waarin kennisdeling centraal staat, kunnen we generatiekloven overbruggen. En zeg nou zelf: hoeveel bedrijven zouden niet gebaat zijn bij een team dat zowel de nieuwste trends begrijpt als een solide fundament heeft van kennis en ervaring?
Een praktijkvoorbeeld
Momenteel coach ik een 61-jarige medewerker die zich afvraagt: Hoe blijf ik relevant tot aan mijn pensioen? Haar werkgever waardeert haar ervaring, energie, enthousiasme en betrokkenheid enorm en wil haar graag behouden. Hoewel haar gewenste rol – een meer faciliterende en coachende functie richting nieuwe, onervaren medewerkers – formeel niet bestaat, staat het bedrijf volledig achter haar ambitie. Ze krijgt de ruimte om een persoonlijk plan op te stellen waarmee ze de komende jaren haar kennis, kunde en vaardigheden optimaal kan inzetten. Voor mij is dit een prachtig voorbeeld van een werkgever die de waarde van senior talent echt begrijpt en omarmt.
Oproep aan Nederlandse organisaties: grijp de kans!
Als we kijken naar de toekomst van werk in Nederland, is het duidelijk dat we niet zonder onze oudere medewerkers kunnen. Het behouden van deze talenten is geen “nice to have,” maar een absolute noodzaak. Ik roep dan ook Nederlandse bedrijven op om verder te kijken dan het nu. Vergrijzing biedt ons een kans om de arbeidsmarkt opnieuw vorm te geven en een cultuur te bouwen waarin iedereen, ongeacht leeftijd, zich gewaardeerd en gehoord voelt.
Dus ja, de senior is hot. Dit is geen trend, maar de sleutel tot een sterke, toekomstbestendige arbeidsmarkt.
* Bevordering van actief ouder worden op het werk. Online artikel Prof. Juhani Ilmarinen https://osha.europa.eu/sites/default/files/active-ageing-in-the-workplace_nl.pdf
Reactie plaatsen
Reacties